Veranderende verhoudingen: de verbinding herstellen

Het lijkt een open deur, maar voor bewonersprofijt moeten we terug naar de bewoners. Yvonne Cornax: “Toerisme ontstond uit recreatie en recreatie begon als vrijetijdsbeleving van bewoners. Maar juist het bewonersdeel is verloren gegaan. We hebben als maatschappij zo nadrukkelijk gekeken naar economie en welvaren, dat welzijn een beetje onder de voet is gelopen. Nu het weer gaat over welzijn, moeten we de verbinding met onze inwoners herstellen.”

Gelijkwaardige communicatie

“Vanuit het efficiencydenken zijn we gewend geraakt om te communiceren vanuit strategieën en doelen. Top-down”, zegt Anne-Li Schydlowski. “Maar als je mensen wilt laten meeprofiteren van wat er gebeurt in hun omgeving, zul je goed naar hen moeten luisteren. En in de uitvoering moeten aanhaken op wat je te horen krijgt. Communiceren op gelijkwaardig niveau.”
Ze vervolgt: “Je moet als bestemming dus de bereidheid hebben om je doelen los te laten, of anders in te vullen dan je voor ogen had. Heb je dit vermogen, dan zal het draagvlak voor bezoek positief meebewegen.”

Iedereen bewust van z’n rol

Jan Huizing is lid van de koplopergroep als onderzoeker city hospitality bij Hotelschool The Hague. Hij vertelt: “In het bestemmingsdenken gaan we nu steeds meer uit van bestemmingen als plekken waar allerlei groepen mensen gebruik van maken en waar iedereen zich in principe oké voelt.” Daarna: “En een bestemming bestaat natuurlijk uit meer dan een groep bewoners. Ook ondernemers hebben bijvoorbeeld een rol die bewustzijn verdient. Als wij praten met hotels, vragen wij tegenwoordig daarom ook: Wat beteken jij eigenlijk voor de plek waar je onderneemt? Wat doe jij voor de bewoners uit de buurt? Vroeger waren dat echt gekke vragen, nu niet meer.”

Verschuiving van rol en taak

Er vindt dus een verschuiving plaats in doelgroepen, gespreksonderwerpen en communicatiestijlen. En ook de rollen van organisaties veranderen, zoals dat DMO’s de bevordering van bestedingen hebben losgelaten om zich te focussen op de brede welvaart. “In gedrag is het soms niet eens zo anders”, vult Yvonne aan, “maar het gaat om de opdracht die er achter zit en dat is vandaag de dag een essentieel andere. Als boodschapper hebben we nu ook een andere rol. Het gaat veel meer over inspireren, kennisdelen, verbinden en organiseren. Het is - zeker voor DMO’s - meer werken geworden aan de achterkant, zodat aan de voorkant de wereld er een beetje mooier van wordt.”

Kader Bewonersprofijt biedt houvast

Ruurt van der Wel: “Of mensen dit oppakken, hangt af van aan wie je het vertelt. Bepaalde groepen pikken de boodschap wel op. ‘Koplopergroep’ klinkt ook best actief, al moet je er wel bij uitleggen dat het effect niet meteen morgen merkbaar is. Andere partijen kunnen nog niet zoveel met bewonersprofijt. Er is dus werk aan de winkel. Daarom ben ik heel blij dat dit kader er nu is.”